Co mówi prawo?
Tematyka:
system ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia społeczne, zaprzestanie działalności gospodarczej, ustawa o systemie
W wielu wydanych decyzjach wyrażono tezę, że: "Skoro działalność nie została wyrejestrowana z ewidencji tzn. nie nastąpiło zaprzestanie jej wykonywania, co oznacza, że nadal istnieje obowiązek ubezpieczeń". Tezę tę oparto na błędnym założeniu, że użyty w art. 13 pkt. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wieloznaczny termin "zaprzestanie" ma identyczne znaczenie jak w art. 7e ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej i oznacza wyłącznie likwidację działalności. Przepisy ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej zaczęły obowiązywać dopiero dwa lata po wejściu w życie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i nie powstały w celu określenia znaczenia niezdefiniowanego, wieloznacznego terminu "zaprzestanie", użytego w ustawie, która weszła w życie dokładnie dwa lata wcześniej. Znaczenie wieloznacznych terminów z jednej ustawy nie może być wiążące dla drugiej, jeśli nie zostało to wyraźnie zaznaczone.
Ponadto powyższa wykładnia sprzeczna jest z treścią dwóch kolejnych, wydanych na podstawie delegacji ustawowej rozporządzeń (Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 4 grudnia 1998 r., oraz Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 sierpnia 2003 r.), które jednoznacznie wskazują na możliwość zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej bez jednoczesnego wyrejestrowania z ewidencji.
Takie stanowisko zaprezentowano także w najnowszym wydaniu poradnika "Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących" (data aktualizacji 20-01-2006). Stwierdza się tu: "Wyrejestrowanie z ubezpieczeń a następnie zgłoszenie do nich może następować także w przypadku, gdy zaprzestanie prowadzenia działalności nie skutkuje wyrejestrowaniem działalności w organie ewidencyjnym (ma charakter okresowy)."
Teza na podstawie, której oparto takie decyzje sprzeczna jest więc nie tylko z prawem, ale także z oficjalnym stanowiskiem ZUS.
W ubiegłym roku na mocy ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 150, poz. 1248), do ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25, z późn. zm.), w art. 5a. 2, wprowadzono zapis: "Za rozpoczęcie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej uznaje się także: 1) wznowienie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej, której prowadzenie okresowo zawieszono".
Ustawodawca wprowadzając ten zapis, brał zapewne pod uwagę także treść ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Także i tu jednoznacznie wskazano na możliwość zaprzestania wykonywania działalności, bez wyrejestrowania w organie ewidencyjnym.
Żaden akt prawny nie mówi o tym, jak często, w jakich odstępach czasu i z jakiego powodu można, lub nie można zaprzestawać wykonywania działalności gospodarczej. Prawo mówi jedynie o możliwość zaprzestania wykonywania (prowadzenia) działalności gospodarczej bez jednoczesnego wyrejestrowania w organie ewidencyjnym.